Wat is 26?
Ek haat verjaarsdae. Ek geniet ander mense s’n terdeë, natuurlik – kos, drank, samesyn, geld uitgee op geskenke (almal wat my goed ken, weet dat selfs die gedagte aan ’n nuwe buisie tandepasta of ’n pakkie oorstokkies koop, my opgewonde maak). Soos wat my eie verjaarsdag nader kruip, wil ek wegkruip, natuurlik. Tog verg dit die gedagte aan ’n nuwe ouderdom, asook die 10 huise, 50 kredietkaarte en 100 klererekeninge wat jy moet besit om kredietwaardigheid te verkry, om daai laaste skop onder jou gat te wees om jou lewe in orde te kry.
Vandag was daar toevallig ’n episode van stilstuipe by die werk. Stilte voor die storm, gewis. En so in die geharwar om goeters en dokumentasie reg te kry (want sien, Vodacom soek ten minste 3 afskrifte van jou geboortesertifikaat, jou nasate se geboortesertifikate, jou akademiese rekord, 100 bewyse van verblyf, jou bloedgroep en ’n piepie-monster voordat hulle enigsins vir jou ’n kontrak op jou naam laat uitreik – nie regtig nie, maar dit voel so), het ek besef dat dit seker maar tyd is om Die Leêr so stuk-stuk te begin saamsit.
Die Leêr? Ja. Soos in ’n ‘file’ of ’n ‘ring binder’ of ’n watookal. My ma is vreeslik georganiseerd. Behalwe dat sy eenkeer my geboortedatum vergeet het. En nie seker is hoe oud ek is nie. Maar ek onthou een jaar, toe sy vir my en my broer ’n finansiële ‘speech’ gegee het, het sy vir ons elkeen ’n leêr gehad – met ons bankstate en universiteitsrekeninge, als mooi saamgesit. Oulik, nè? Waarop ek reageer: ‘Sjoe! Het Ma AL daai goed geliaseer?’ Waarop my ma toe seg: ‘My kind, as ek die dag die tydelike met die ewige verwissel, is alle inligting wat julle van my benodig in daai groen leêr net daar.’ ‘Ietwat morbied, hoor,’ antwoord ek. ‘Nee,’ sê my ma, ‘lag maar. Maar papierwerk moet georganiseerd wees’. ‘Totdat daar ’n brand in hierdie huis is’, kry ek my laaste sê in. Maar ja, dit het my steeds aangespoor om afskrifte van my ID, bestuurslisensie, paspoort, bankkaarte, bankbesonderhede, mediese fonds-besonderhede en allerlei grilletjies en dingetjie maar saam te sit. Want in die tyd van tegnologie moet alles nog steeds wonderbaarlik gesertifiseer en op papier wees (wat my verstand te bowe gaan).
Die punt van die Leêr? Dit verg die verkryging van jou eie selfoonkontrak, op JOU naam en JOU (nie-bestaande) kredietwaardigheid om jou te laat besef presies hoe klein jy op 26 is. Of nie is nie. Ek kry maar elke jaar ’n eksistensiële angsaanval. Veral as mense vir my goeters begin vra soos ‘geld’ en ‘belasting’ en sulke dinge. So wat de hel is 26?
26 is die wete dat die kleur van jou naellak stylvol is, maar jy wend dit nog net so pateties aan soos daai blou naellak wat jy op die ouderdom van 12 gedra het – ja, daai met die ‘glitter’ en sterretjies in. 26 is die wete dat jy moet minder drink en beter eet en seker maar oogroom moet begin gebruik, maar jy voel dan nog soos ’n kind. Veral as elke liewe kennis met ’n trouring en twee kinders (in my provinsie gebeur die kinders gewoonlik voor die trouring). 26 is die wete dat jy nou verby 25 is en goed oppad 30 toe is. Teen 26 weet jy dat ’n kar NIE meer ’n simbool van vryheid is nie, maar inderdaad ’n baba van rubber, spark plugs en metaal, wat jou geld tot in lengte van dae sal opeet. Op 26 voel al jou probleme soos eerstewêreldse probleme (ek het cutex remover in plaas van make-up remover gebruik, ek het vergeet om sokkies in te pak vir gym, ek kan nie meer elke week rysmelk in plaas van koeimelk bekostig nie, blah blah blah), maar die vrees pak jou elke nag beet dat jy in Suid-Afrika tot groter probleme uitgelewer kan wees (misdaad, retrenchment, blah blah blah). Op 26 wonder jy soms of Liewe Jesus net troumans gee vir die meisies wat gereeld VCSV-kringe bygewoon het en nie die lewe bevraagteken het nie. Eintlik wonder jy dit elke dag. Op 26 wonder jy of dit nog op 30 ook okay gaan wees om jou stiefpa elke keer in trane te bel as jou kar/rekenaar/waterpype moeilikheid gee. Op 26 weet jy dat dit belangrik is om nie net potte en panne en stick blenders in jou huis te hou nie, maar ook ’n leer en ’n 13-spanner. Op 26 bloos jy nie meer as jou tampons uit jou handsak val nie, maar jy bloos steeds as jy besef dat jy die hele helfte van jou werkdag met tamatiesous op jou wang rondgeloop het. Op 26 lag jy vir meisies wat nie ’n wiel kan omruil of weet hoeveel kilometers op hul kar se klok is nie. Op 26 is jy net …
… ag, ek weet nie … so what, ek’s nog 16.
*Indien ek die tydelike met die ewige verwissel, is al my inligting en dokumentasie ook nou weggesit in ’n Flip File, vir enige belangstellendes en skuldeisers. Dit sal daar op my boekrak staan, onder Sewe dae by die Silbersteins en The Guitar Manual Dankie, Ma, vir die greintjies raad.